بررسی نقش هویت اجتماعی در تعیین سبک زندگی جوانان 29-15 ساله شهر همدان

پرسش از ذات و ماهیت انسان و نیز نسبت او با دگر یا دگران یعنی مقوله هویت گوهر اصلی اندیشه و تفکر انسان در طول حیات روانی، فکری و تمدنی وی بوده و دغدغه ی اصلی بشر را تشکیل می داده است و امروزه نیز با توجه به چالش های تمدنی و دگردیسی های اجتماعی و فرهنگی، صاحب نظران عرصه های مختلف علوم انسانی و اجتماعی را به خود مشغول داشته است. از طرفی سبک زندگی نیز از مفاهیم امروزین علوم اجتماعی است که برای فهم شرایط پیش آمده در زندگی افراد، در شهرهای بزرگ به کار برده می شود؛ بنابراین با مد نظر قراردادن تحولات اخیر در حوزه جامعه و فرهنگ می توان گفت بدون توجه به سبک زندگی و هویت اجتماعی افراد، یعنی بدون در نظر گرفتن چارچوب های مشخصی که شباهت ها و تفاوت های افراد با یکدیگر را آشکار می سازد، اعضای یک جامعه امکان برقراری ارتباطی معنادار و پایدار با یکدیگر را نخواهند داشت. در چنین شرایطی از متغیرهای اجتماعی مناسب که می تواند به فهم این پیچیدگی های معاصر کمک کند، مفاهیم هویت اجتماعی و سبک زندگی هستند بر این اساس نگرش به هویت اجتماعی و بررسی نقش آن در تعیین سبک زندگی جوانان 29- 15 ساله شهر همدان موضوع اصلی مورد توجه در این پژوهش می باشد. تاکنون مطالعات متعددی در زمینه هویت اجتماعی صورت گفته است اما این پژوهش ها عمدتاً به بررسی رابطه بین مفاهیم و سازه های دیگر با هویت اجتماعی پرداخته اند. در این تحقیق هدف اصلی، بررسی هویت اجتماعی جوانان و تاثیر آن در سبک زندگی آنان می باشد.مبنای نظری این پژوهش تئوری های پیربوردیو، ماکس وبر و آنتونی گیدنز است. فرضیه های تحقیق ما این است که سبک زندگی جوانان با توجه به هویت اجتماعی آنان متفاوت می باشد و هویت خانوادگی و گروهی جوانان در تعیین سبک زندگی آن ها نقش برجسته تری دارد. شاخص های متغیر مستقل عبارتند از: هویت دینی، قومی، گروهی و خانوادگی. شاخص های متغیر وابسته نیز شامل فعالیت ها، علاقه مندی ها و نگرش های مدرن می باشد. جامعه آماری ما را جوانان (29-15) ساله شهر همدان تشکیل می دهند و حجم نمونه مورد بررسی 384 نفر می باشد. روش انجام این تحقیق پیمایشی و ابزار اندازه گیری آن پرسشنامه است. سپس توسط آمار استنباطی و ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه به بررسی رابطه بین متغیرها و آزمون فرضیات پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهند که جهت و شدت روابط هویت اجتماعی با ابعاد مختلف فعالیت ها (تفریحی، گروهی و دینی)، علاقه مندی ها (مذهبی، ورزشی و فرهنگی) و نگرش های مدرن متفاوت است. بنابراین فرضیه های اول، دوم و سوم تحقیق تأیید می شوند و می توان گفت که سبک زندگی جوانان با توجه به هویت اجتماعی آن ها متفاوت است. همچنین یافته ها موید این نکته هستند که هویت مذهبی و خانوادگی نقش برجسته تری در تعیین سبک زندگی جوانان دارند. بر این اساس فرضیه چهار تحقیق مبنی بر نقش غالب هویت خانوادگی و گروهی رد می شود.